XXV Sympozjum
DIAGNOSTYKA URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH I INSTALACJI PRZEMYSŁOWYCH
Bezpieczeństwo i dyspozycyjność bloków i urządzeń energetycznych w okresie transformacji polskiej elektroenergetyki (II)
4-6.10.2023 r.

Referaty

Jerzy Trzeszczyński – Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” sp. z o.o.
PROJEKT BLOKI 2025+. AKTUALNY STAN IMPLEMENTACJI PROJEKTU.
Kontynuowanie eksploatacji bloków klasy 200 MW nie ma racjonalnej alternatywy. Stwarza nadzieję na pokrycie prognozowanego, ujemnego bilansu mocy w polskim systemie elektroenergetycznym po 2025 roku oraz może zapewnić bezpieczne dla KSE znaczne zwiększenia generacji ze źródeł OZE. Sprostanie temu wyzwaniu wymaga pilnego opracowania strategii eksploatacji bloków 200 MW, w tym zwłaszcza utrzymania stanu technicznego na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo i dyspozycyjność, z uwzględnieniem coraz bardziej regulacyjnego charakteru ich eksploatacji, w perspektywie ok. 2035 roku. Na poziomie UE stało się to także akceptowalne na razie do 2028 roku. Na poziomie Krajowym nadal brakuje strategii, co trudno zrozumieć bo istotne problemy dotyczące jej części technicznej zostały już opracowane i opublikowane.

 

Waldemar Szulc – Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie
KONIECZNE WARUNKI DO PRZEDŁUŻENIA EKSPLOATACJI BLOKÓW WĘGLOWYCH W OKRESIE PRZEJŚCIOWYM.
Zgodnie z założeniami korekty PEP 2040 dla zapewnienia pewności dostaw energii i lepszej integracji OZE w systemie, w okresie przejściowym nastąpi zwiększenie czasu wykorzystania istniejących bloków węglowych w stosunku do wcześniej planowanego poziomu.
Konieczne zatem będzie utrzymanie ich w eksploatacji dłużej niż aktualne zadeklarowane do PSE terminy włączeń. Szczególnie dotyczy to bloków węglowych klasy 200 MW. W związku z powyższym, w naszej ocenie potrzebne jest szybkie przygotowanie i wdrożenie Programu przedłużenia eksploatacji bloków węglowych w okresie przejściowym. Program powinien obejmować zarówno zakres technologiczny jak i ekonomiczny.
W zakresie technologicznym jednym z istotniejszych elementów jest przygotowanie wytycznych dotyczących dopuszczenia do wydłużonej, bezpiecznej pracy elementów krytycznych bloków objętych dozorem UDT oraz pozostałych urządzeń i instalacji zapewniających oczekiwaną dyspozycyjność tych jednostek. Kolejnym elementem w zakresie technologicznym jest dostosowanie bloków do nowego reżimu pracy i możliwości świadczenia usług elastyczności dla PSE.
Drugim istotnym zakresem jest obszar ekonomiczny możliwości przedłużenia eksploatacji bloków węglowych. W zależności od przeznaczenia i wykorzystywania mocy poszczególnych bloków, konieczne jest przygotowanie różnych możliwości zapewnienia przychodów wystarczających do pokrycia niezbędnych kosztów zmiennych i części operacyjnych kosztów stałych oraz ewentualnej konieczności dostosowania do nowych wymagań środowiskowych.

 

Wojciech Merdalski TAURON Ciepło sp. z o.o.
DIAGNOSTYKA A DYSPOZYCYJNOŚĆ JEDNOSTEK CIEPŁOWNICZYCH W DOBIE ZMIAN SEKTORA ENERGETYCZNEGO.

Ogólny trend polegający na dekarbonizacji sektora energetycznego wymusza na spółkach podjęcie szerokich działań inwestycyjnych przy równoczesnej zmianie w podejściu do strategii utrzymania obecnego majątku wytwórczego poprzez ograniczanie kosztów z tytułu utrzymania źródeł węglowych. Powyższe działania uwzględniają ogólną strategię rozwoju obszaru ciepła w Grupie TAURON oraz muszą zapewniać bezawaryjną produkcję i dostawę energii elektrycznej i ciepła dla odbiorców. Oczekiwana dyspozycyjność źródeł w końcowej fazie ich pracy opiera się na aktualnym stanie technicznym urządzeń. Zapewnienie dobrej kondycji urządzeń nie może obejść się bez wykonywania działań profilaktycznych a diagnostyka powinna być skierowana na rozwiązywanie ewentualnych problemów.

 

Ewa Trzeszczyńska – Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” sp. z o.o.
O TRANSFORMACJI ENERGETYKI PODCZAS KONGRESU VGBE W BERLINIE (21-22.09.2023).
W końcu września w Berlinie odbył się kolejny kongres vgbe energy. Bezpieczeństwo i transformacja energetyczna to główne zagadnienia, którym poświęcone były prezentacje i dyskusje. Jeszcze kilka lat temu dominował pogląd, że OZE jako jedyną słuszną przyszłością energetyki. Potem „dopuszczalnym” paliwem stał się gaz, choć importowany. Rok temu, po wybuchu wojny na Ukrainie i problemach z gazem rosyjskim bardzo otwarcie zaczęto mówić, że system energetyczny musi być stabilny i elastyczny, a to zapewnia energetyka konwencjonalna. A jakie opinie przeważały w tym roku?

 

Stanisław Noworyta, Piotr Jachymek – TAURON Wytwarzanie S.A.
Jerzy Trzeszczyński, Paweł Galbarczyk, Wojciech Murzynowski, Radosław Stanek
– Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” sp. z o.o.
DOŚWIADCZENIA Z WDROŻENIA NADZORU DIAGNOSTYCZNEGO RUROCIĄGÓW PARY ŚWIEŻEJ NA BLOKU 10 W TAURON WYTWARZANIE ODDZIAŁ ELEKTROWNIA ŁAGISZA W BĘDZINIE. Projekt OPTI AI UNIT
Koncepcja Zdalnego Nadzoru Diagnostycznego Rurociągów polega na integracji klasycznej, zaawansowanej wiedzy nt. eksploatacji i diagnozowania parowych instalacji rurociągowych oraz współczesnych technologii modelowania numerycznego konstrukcji i procesów wymiany ciepła, generowania naprężeń, przemieszczeń i utraty trwałości.
Zapewnienie bezpieczeństwa instalacji rurociągowych pracujących w warunkach pełzania przy akceptowalnych kosztach utrzymaniowych powinno być rozpatrywane w dwóch grupach instalacji istotnie się od siebie różniących:

  • rurociągi długo eksploatowane dla których stan techniczny określany jest wg standardowych metod,
  • rurociągi nowe, lub względnie nowe, eksploatowane często przy wysokich, nadkrytycznych parametrach, wykonane wg technologii i z materiału, co do których posiadamy mniej praktycznych doświadczeń.

W referacie zaprezentowano doświadczenia oraz korzyści jakich można oczekiwać po wdrożeniu nadzoru diagnostycznego rurociągów pary świeżej na bloku na parametry nadkrytyczne w TAURON Wytwarzanie Oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie.

 

Jerzy Raźny - Veolia Energia Poznań S.A.
Radosław Stanek - Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” sp. z o.o.

KORZYŚCI Z NADZORU DIAGNOSTYCZNEGO SPRAWOWANEGO PRZY POMOCY SYSTEMU PROGNOZA PRO® NA PRZYKŁADZIE DUOBLOKU BC-50 W VEOLIA ENERGIA POZNAŃ S.A.
Nadzór diagnostyczny w Pro Novum traktuje się jako system zintegrowany z eksploatacją urządzeń. Swój początek bierze podczas diagnostyki towarzyszącej remontowi, kontynuowany jest w trakcie eksploatacji urządzeń i instalacji. Wykorzystuje się zaawansowane technologie informatyczne oraz analityczne i cyfrowe aby z odpowiednią jakością można było aktualizować ocenę stanu technicznego elementów a także weryfikować ich prognozę trwałości.
Wiedza z programu Prognoza PRO® stanowi silne narzędzie wspierające, coraz mniejszą liczbę inżynierów zajmujących się utrzymaniem stanu technicznego swoich urządzeń produkcyjnych, dodatkowo w warunkach ciągłej transformacji energetyki.
W referacie zaprezentowano m.in. najważniejsze korzyści płynące z nadzoru diagnostycznych wdrożonego po ostatnim remoncie kapitalnym duobloku BC-50 w Veolia Energia Poznań S.A.


Jerzy Król, Mariusz Damasiewicz – ENEA Elektrownia Połaniec S.A.
Jerzy Trzeszczyński, Radosław Stanek – Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” sp. z o.o.

MODERNIZACJA BLOKÓW W ENEA ELEKTROWNIA POŁANIEC S.A. POZWALAJĄCA NA SZYBKI I BEZPIECZNY WZROST UDZIAŁU OZE W POLSKIM SYSTEMIE ELEKTROENERGETYCZNYM.
Modernizacje bloków klasy 200MW ukierunkowane są na przedłużenie ich eksploatacji, zwiększenie elastyczności oraz ograniczenie emisji, w tym zwłaszcza CO2 do poziomu 550g/kWh. Towarzyszą temu działania mające zapewnić bezpieczeństwo i dyspozycyjność. Enea Elektrownia Połaniec S.A. bierze pod uwagę wykorzystanie rozwiązań, które zostały z pozytywnym skutkiem przetestowane w ramach Programu Bloki 200+

 

Sławomir Rajca – Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” sp. z o.o.
Sebastian Pośpiech – ZRE Katowice S.A.

DŁUGOTERMINOWY SERWIS TURBIN PAROWYCH ZAPEWNIAJĄCY ICH BEZPIECZEŃSTWO ORAZ DYSPOZYCYJNOŚĆ.
Przedłużenie eksploatacji turbin parowych to konieczność. Problem polega tylko na tym jak zapewnić ich eksploatację w wymaganym okresie (do ok. 2030/2035/2040 roku) zapewniając ich bezpieczeństwo oraz dyspozycyjność, przy akceptowalnych kosztach.
Biorąc pod uwagę:-

  • obecny tryb pracy turbin parowych,
  • oczekiwania inwestora w zakresie gwarancji po remoncie – często dłuższej niż dla nowych urządzeń,
  • potrzebę zabezpieczenia własnego interesu,

turbina po remoncie powinna być objęta wieloletnim długookresowym (co najmniej do kolejnego remontu kapitalnego ) serwisem w trybie LTSA (Long Term Service Agreement), wg standardów zbliżonych jak dla tego rodzaju serwisów oferowanych dla nowych turbin.
Serwis w trybie LTSA powinien obejmować:

  • wsparcie dla opracowania zakresu remontu,
  • wykonanie remontu,
  • wykonanie diagnostyki,
  • przeprowadzenie prób odbiorowych oraz pomiarów cieplnych,
  • zdalny nadzór diagnostyczny,
  • usuwanie bieżących usterek,
  • przeglądy i remonty bieżące,
  • doradztwo techniczne,
  • okresowe raportowanie o aktualnym stanie technicznym.

W referacie zostaną przedstawione przykłady osiągnięć firmy ZRE Katowice S.A. oraz Pro Novum w zakresie remontów i diagnostyki poprzedzającej remont, towarzyszącej remontowi oraz w okresie gwarancyjnym i pogwarancyjnym.

 

Krzysztof Grzelak, Bartosz Waligóra - Ciech Soda Polska S.A.
Paweł Gawron, Wojciech Murzynowski - Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” sp. z o.o.

NOWOCZESNA DIAGNOSTYKA EFEKTYWNYM WSPARCIEM W ROZWIĄZYWANIU PROBLEMÓW REMONTOWYCH I WYDŁUŻANIU CZASU PRACY ELEMENTÓW CIŚNIENIOWYCH.
Długoletnia eksploatacja nie zawsze wiąże się z pełnym rozpoznaniem problemów technicznych „nękających” urządzenia energetyczne i obniżających ich wskaźniki niezawodnościowe. W szerszym ujęciu wiedza o bieżącym stanie technicznym urządzeń nie zawsze jest wystarczająca dla zaplanowania prawidłowego cyklu eksploatacyjno - remontowego. Ma to szczególnie duże znaczenie w zakładzie przemysłowym, gdzie cześć związana z generacją energii/ciepła jest nierozerwalnie związana i krytyczna dla pracy części technologicznej zakładu.
W referacie zaprezentowano przykłady wykorzystania nowoczesnych metod diagnostyczno – analitycznych do rozpoznania stanu technicznego obiektu, określenia przyczyn bezpośrednich i pośrednich problemu wraz z określeniem zakresu działań naprawczych oraz nowoczesnymi metodami walidacji koncepcji oraz efektów naprawy.

 

Jerzy Trzeszczyński, Marcin Hatłas, Wojciech Murzynowski – Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” sp. z o.o.
WYKORZYSTANIE BLIŹNIAKÓW CYFROWYCH DO OCENY STANU TECHNICZNEGO ELEMENTÓW KRYTYCZNYCH BLOKÓW KLASY 200MW PODCZAS PRZEDŁUŻANIA ICH EKSPLOATACJI ORAZ PRZYSTOSOWANIA DO NOWYCH REŻIMÓW PRACY.
Bezpieczne kontynuowanie eksploatacji bloków klasy 200 MW zwłaszcza w warunkach coraz bardziej intensywnej pracy regulacyjnej wymaga nie tylko nieprzekraczania dopuszczalnych wartości naprężeń ale także prawidłowego zidentyfikowania zapasów trwałości. Wykorzystując dostępne i sprawdzone w praktyce metody modelowania MES geometrii elementów i całych instalacji oraz zaawansowane narzędzia analityczne i informatyczne a także wiedzę i doświadczenie z wieloletniej diagnostyki można dokładniej niż dotąd nie tylko oceniać stan techniczny elementów krytycznych bloków energetycznych i ich zapas trwałości ale także je na bieżąco monitorować nawet wtedy gdy eksploatacja przebiega w trybie warunkowym. Nowoczesne narzędzia diagnostyczne umożliwiają także symulowanie nowych reżimów pracy urządzeń i ich elementów co pozwala ocenić ich wpływ na trwałość elementów eliminując ryzyko i redukując koszty związane z przeprowadzaniem testów na rzeczywistych urządzeniach.

 

Krzysztof Brunné – Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” sp. z o.o.
BADANIA TOWARZYSZĄCE OCENIE BEZPIECZEŃSTWA USZKODZONYCH ELEMENTÓW BEZ MOŻLIWOŚCI ICH NAPRAWY LUB WYMIANY.
Coraz częściej konfrontujemy się z potrzebą oceny możliwości i warunków dopuszczenia do warunkowej eksploatacji elementów uszkodzonych, których nie można podczas trwającego remontu nie tylko wymienić ale nawet naprawić.
Dla wykonania ich oceny bezpieczeństwa oraz określenia możliwości i warunków dalszej eksploatacji w trybie warunkowym należy wykonać badania nieniszczące w zakresie koniecznym dla konkretnej sytuacji. Na ogół wystarczy wykonać typowe badania defektoskopowe. Problem sprowadza się prawie zawsze do kompetencji wykonujących badania. W referacie wskazano na typowe problemy towarzyszące takim badaniom oraz przedstawiono zalecenia pozwalające na uzyskanie wyników przydatnych do wykorzystania podczas oceny bezpieczeństwa oraz nadzoru nad warunkową eksploatacją elementów uszkodzonych, przytoczono charakterystyczne przykłady tego rodzaju badań i wykorzystania ich wyników.

 

Christian Stolzenberger - VGB Power Tech
ELASTYCZNA PRACA ELEKTROWNI.
Większy udział mocy ze zmiennych źródeł energii odnawialnej – głównie wiatrowej i słonecznej – skutkuje złożonymi wyzwaniami dla systemu energetycznego. Oprócz innych kwestii: takich jak zarządzanie siecią i zapotrzebowaniem na energię, kluczową rolę w zapewnieniu odpowiedniej stabilności systemu odgrywa elastyczność wytwarzania energii konwencjonalnej. Dlatego istniejące elektrownie węglowe muszą dostosować się do zupełnie nowego reżimu pracy. Elastyczna praca elektrowni obejmuje trzy elementy: pracę przy obniżonym minimum technicznym, przyspieszone uruchomienia i odstawienia oraz duże gradienty naboru mocy. Większość działań zwiększających elastyczność jednostki wytwórczej ma na celu pracę przy minimalnym obciążeniu. Jest to bardzo istotne w okresach niskiego zapotrzebowania na moc i jest bardziej ekonomiczne niż odstawianie całej elektrowni. Przejście z trybu pracy przy obciążeniu podstawowym na pracę elastyczną to proces wymagający odpowiedniego nim zarządzania przez wykwalifikowany personel i odpowiedniej technologii. Nie ma jednolitego podejścia ani planu dotyczących zmiany trybu pracy, ponieważ każda elektrownia ma swoją specyfikę, wymagania technologiczne i warunki lokalizacyjne. Istnieją jednak pewne możliwości pozwalające wykorzystać elastyczność pracy pojedynczych bloków.

 

Julie Batigne – TesTex Inc
ZASTOSOWANIE TECHNIKI BFET DO WYKRYWANIA PĘKNIĘĆ WYWOŁANYCH PRZEZ KOROZJĘ NAPRĘŻENIOWĄ.
Mikropęknięcia, korozja naprężeniowa (SCC), utlenianie pod osadami lub wycieki to problemy z którymi borykają się wszystkie gałęzie przemysłu od energetyki jądrowej, przez przemysł naftowy i gazowy, aż do przemysłu lotniczego. W przypadku większości technik UT wykrywanie pęknięć jest trudne, zwłaszcza jeśli pęknięciom towarzyszą procesy korozyjne i ich skutki, badane elementy mają skomplikowane kształty lub pokryte są powłokami. Aby ułatwić wykrywanie pęknięć (mając ciągle na uwadze oszczędność czasu i pieniędzy), TesTex opracował kilka rozwiązań wykorzystujących technikę zrównoważonych pól elektromagnetycznych (BFET). BFET umożliwia wykrywanie pęknięć powierzchniowych i podpowierzchniowych w materiałach ferromagnetycznych i nieferromagnetycznych. Technika ta jest od lipca 2023 uznana przez ASME i pozwala na skuteczne badania nawet małych defektów w rurach, rurociągach oraz spoinach.
Standardowe rozwiązania BFET obejmują łatwo konfigurowalny zestaw sond jedno- i wielokanałowych (prostych, kątowych lub w kształcie litery T) co przekłada się na szybkość badania. Natomiast BFET połączone z CLAW pozwala skutecznie i dokładnie wykonywać badania na elementach o skomplikowanym kształcie.
Dla przegrzewaczy firma TesTex zaprojektowała dwukanałową, obrotową sondę BFET, która umożliwia wykrywanie pęknięć w materiale rury i spoinach.
W kotłach odzysknicowych (HRSG) wprowadzono rozwiązanie Internal Access Tool (IAT), które pozwala na badania metodą BFET dzięki wykorzystaniu niewielkiego robota.
Rozwiązania TesTex wykorzystujące metodę BFET do wykrywania pęknięć oparte są na doświadczeniu, dużej ilości danych oraz wysokim poziomie wiedzy specjalistycznej. Zaprezentowane w niniejszym referacie systemy stanowią ogromny krok naprzód w zakresie wykrywania i kontroli pęknięć i znajdują zastosowanie w większości gałęzi przemysłu.

 

Frank Biesinger, Huascar Lorini - GE Power GmbH, Mannheim, Germany
Mariusz Banaszkiewicz - GE Power Sp. z.o.o., Elbląg, Poland

TURBINY PAROWE PODLEGAJĄCE PRACY ELASTYCZNEJ.
W ostatnich latach znacząco wzrosło zapotrzebowanie na bardziej elastyczną pracę elektrowni. Ze względu na decyzje polityczne i wysoki udział niestabilnej energii odnawialnej obciążenie i zachowanie eksploatacyjne wielu czynnych elektrowni uległo zmianie z pracy o parametrach podstawowych na bardziej elastyczną. Liczba uruchomień, liczba godzin pracy w ciągu roku i tempo uruchomień uległy zdecydowanym zmianom. Konsekwencją tego często jest zwiększone zużycie elementów turbiny parowej w wyniku szybszych rozruchów, dłuższych postojów i częstej pracy przy niskim obciążeniu.
Jednym z głównych zadań jest ocena możliwości istniejących zespołów turbin parowych pod kątem bardziej elastycznej pracy. Istniejące systemy kontroli naprężeń zostały zaprojektowane do pracy z obciążeniem podstawowym i często nie uwzględniają wymagań w zakresie elastyczności. Potrzebne są nowe koncepcje, aby umożliwić bardziej elastyczną pracę, powiązaną z ochroną komponentów przed naprężeniami termicznymi i zapewnieniem zrównoważonej przyszłej eksploatacji. Nowe metody obliczeniowe wspierają to podejście i pomagają najlepiej wykorzystać pozostały zapas trwałości do przyszłej eksploatacji.
Aby ocenić możliwości bardziej elastycznej eksploatacji w przyszłości, musimy najpierw ustalić aktualny stan techniczny kluczowych komponentów. Pozostały okres użytkowania jest następnie dostępny do wykorzystania w przyszłej eksploatacji. W tym celu, dokonuje się całościowej oceny historii eksploatacji i danych projektowych. Ocena komponentów jest wykonywana z wykorzystaniem metody elementów skończonych z obliczeniami pełzania i stanów nieustalonych. Wynik obliczeń określa zapas trwałości na przyszłą eksploatację i wskazuje kierunki potencjalnej optymalizacji.
Następnym krokiem jest ponowne rozdysponowanie zapasu trwałości na potrzeby przyszłego reżimu pracy i bardziej elastycznej eksploatacji. Finalne wdrożenie najnowocześniejszego systemu kontroli naprężeń termicznych pozwala na dostosowanie ustawień systemów kontroli naprężeń do potrzeb realokowanej pozostałej trwałości. Umożliwia to wykorzystanie większej liczby trybów pracy ze zwiększonym bezpieczeństwem, aby wspierać elastyczną pracę turbiny parowej.
Dostępne są również opcje zwiększające elastyczność eksploatacji w istniejących elektrowniach parowych.

 

Rafał Kobyłecki, Robert Zarzycki – Politechnika Częstochowska
BADANIA I OCENA HYDRODYNAMIKI PRZEPŁYWU GAZ-MATERIAŁ SYPKI W KOTLE FLUIDALNYM TYPU CFB.
W artykule przedstawiono i omówiono wybrane wyniki badań autorów obejmujące określenie i ocenę wpływu wybranych rodzajów paliwa na profil ciśnienia złoża oraz pracę i osiągi kotła z cyrkulacyjną warstwą fluidalną dużej mocy, a także na rozkład temperatury w wybranych obszarach konturu cyrkulacyjnego i II ciągu w strefie pomiędzy wylotami z separatorów materiału sypkiego, a końcowym przegrzewaczem pary.
Przedstawiono wybrane wyniki pomiarów uzyskane w efekcie realizacji kampanii pomiarowej na obiekcie, obejmującej przeprowadzenie sześciu prób przemysłowych. Kocioł podczas pomiarów opalany był różnymi mieszankami węgla kamiennego i biomasy. Pomiary temperatury przeprowadzono za pomocą specjalnie zaprojektowanego układu pozwalającego na realizację pomiarów w różnych obszarach konturu cyrkulacyjnego.
Wyniki badań, w tym profile ciśnienia w pętli CFB potwierdziły elastyczność paliwową kotła, lecz stwierdzono występowanie obszarów o znacznie wyższej niż oczekiwana temperaturze złoża i spalin. W przypadku konieczności ograniczania emisji substancji niepożądanych w spalinach z kotła fluidalnego wskazane jest dokonywanie indywidualnych korekt i zmian nastaw kotła, tak aby uzyskać równomierny profil temperatury wzdłuż drogi spalin, co pozwoli ograniczyć .in.. emisję tlenków siarki i azotu.

 

Krzysztof Brunné, Adrian Sobczyszyn, Kamil Staszałek – Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” sp. z o.o.
Stanisław Noworyta – TAURON Wytwarzanie S.A.
Dariusz Gała – TAURON Wytwarzanie S.A., oddział Elektrownia Łaziska
Krzysztof Rogalski – TAURON Ciepło sp. z o.o., Zakład Wytwarzanie Tychy
Tomasz Damm – ENEA Elektrownia Połaniec S.A.

STAL NIERDZEWNA W ENERGETYCE - PROBLEMY I DOŚWIADCZENIA.
W obszarze elementów ciśnieniowych kotła jednym z najbardziej powszechnych, a zarazem jednym z najbardziej niebezpiecznych mechanizmów niszczących jest korozja. O korozji myśli się już na etapie projektowania, kiedy dobiera się np. naddatki grubości ścianek, ale przede wszystkim odpowiedni dla danych warunków pracy gatunek stali. Tutaj swoje zastosowanie znajduje stal nierdzewna, która dzięki swoim właściwościom jest w stanie zapewnić elementom ciśnieniowym odporność na korozję.
Nie ma jednak stali idealnej i również stal nierdzewna, poza korzyściami, może być dla użytkownika źródłem problemów.
W referacie przedstawiono nasze wieloletnie doświadczenie związane z badaniami, oceną stanu technicznego oraz analizami awaryjnymi elementów wykonanych ze stali nierdzewnej. Poszczególne przykłady uszkodzeń to rzeczywiste awarie lub problemy eksploatacyjne zgłoszone przez naszych Klientów.

 

Robert Zarzycki, Rafał Kobyłecki - Politechnika Częstochowska
EROZJA W KOTŁACH Z CYRKULACYJNĄ WARSTWĄ FLUIDALNĄ – ANALIZA ZJAWISKA I PRAKTYCZNE MOŻLIWOŚCI PRZECIWDZIAŁANIA.
W artykule przedstawiono i przeanalizowano wybrane dane ruchowe oraz wyniki doświadczeń eksploatacyjnych kilku polskich kotłów z cyrkulacyjnym złożem fluidalnym, obejmujące zagadnienia związane z ograniczeniem erozji i zużycia pęczków wymienników ciepła oraz ścierania i zniszczenia wyłożenia ceramicznego zabudowanego w kluczowych – z punktu widzenia oddziaływania przepływającego strumienia materiału sypkiego i gazu – rejonach konturu cyrkulacyjnego kotła CFB, obejmujących m.in. lej paleniska, górną część komory paleniskowej, separatory materiału sypkiego oraz układ recyrkulacji.Przedstawiono wybrane wyniki obliczeń numerycznych wybranych przypadków erozji, a także wyniki prac autorów, pozwalające na jej ograniczenie. Szczególną uwagę poświęcono zagadnieniom praktycznym, wdrożonym z sukcesami w rzeczywistych obiektach.

 

Paweł Gawron – Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” sp. z o.o.
DEGRADACJA TLENKOWYCH WARSTW OCHRONNYCH NA POWIERZCHNIACH WEWNĘTRZNYCH RUR PRZEGRZEWACZY PARY W ZWIĄZKU ZE ZMIANĄ REŻIMU PRACY BLOKÓW. RYZYKA W PRZEDŁUŻONYM CZASIE EKSPLOATACJI, SZANSE, ROZWIĄZANIA.
Wzrost, degradacja i złuszczanie tlenkowych warstw ochronnych z powierzchni rur przegrzewaczy pary nie jest zjawiskiem nowym i jest odpowiedzialna za szereg problemów eksploatacyjno – remontowych. Dokonująca się zmiana trybu pracy bloków energetycznych przekłada się na wzrost ilości przypadków uszkodzeń elementów nie zawsze związanych bezpośrednio z samymi wężownicami przegrzewaczy pary. Skala procesu degradacji zależna jest od wielu czynników tak natury materiałowej, cieplno – mechanicznej jak i chemicznej.
W referacie omówiono czynniki odpowiedzialne za wzrost i procesy degradacyjne warstw tlenkowych dla różnych materiałów, przy charakterystycznych trybach obecnej pracy bloków energetycznych. Przedstawiono możliwe zakresy działań prewencyjnych, eksploatacyjnych i remontowych, dla ograniczenia skali zjawiska.

 

Michał Górka – Veolia Energia Poznań S.A.
Roman Michał Wojciechowski – Veolia Energia Poznań S.A.

RETROFIT TURBINY TYPU 13UC105K. ZABUDOWA AUTOMATYCZNEGO SPRZĘGŁA SYNCHRONICZNEGO.
W ramach dialogu technicznego w grupie Veolia podjęto decyzję o wydłużeniu eksploatacji turbiny typu 13UC105K. Turbina była zaprojektowana w latach 80-tych i została uruchomiona w 1998 roku. Nowe wyzwania rynku mocy wymagały poprawy sprawności tej turbiny i umożliwienia elastycznej eksploatacji przy różnych trybach pracy. Modernizacja miała umożliwić pracę tej turbiny z załączoną częścią NP i z wyłączoną częścią NP bez konieczności zatrzymywania turbiny. Przejście z różnych wariantów pracy (kondensacyjna, ciepłownicza lub upustowa) miało się odbywać na ruchu przy obciążonej turbinie.
W referacie omówiono retrofit wirnika WP/SP tej turbiny polegający na wymianie istniejącego wirnika akcyjnego na nowy o wyższej sprawności wirnik reakcyjny. Nowy wirnik reakcyjny został przystosowany do współpracy z wirnikiem NP poprzez zabudowę rozłączalnego sprzęgła. W ramach modernizacji zastosowano nowe automatyczne sprzęgło typu MS-47-R firmy RENK-MAAG umożliwiające szybkie rozłączanie i załączanie sprzęgła przy pracującym nowym wirniku WP/SP. Opisano konstrukcję, sposób działania sprzęgła i zasady jego monitorowania. Całość prac związanych z modernizacją wykonał producent turbiny firma GE Power w Elblągu.

 

Wojciech Baran, Stanisław Noworyta - TAURON Wytwarzanie S.A.      
ANALIZA WIBRODIAGNOSTYCZNA PO AWARII TURBINY BLOKU ENERGETYCZNEGO.
Bloki energetyczne oprócz systemów służących do prowadzenia i zabezpieczenia bloków powinny być również wyposażone w układy nadzorowania stanu dynamicznego urządzeń, które na bieżąco rejestrują zarówno dane wibrodiagnostyczne jak również dane z pomiarów procesowych. Zadaniem tych systemów jest sygnalizowanie przekroczeń parametrów powyżej progów określonych na etapie budowy systemu, jak również zbieraniem danych podczas normalnej pracy. W przypadku przekroczenia progów alarmowych łatwiej jest ocenić stan dynamiczny i techniczny urządzenia zapobiegając wystąpieniu poważniejszej, a przez to kosztownej awarii. A co w przypadku, gdy nie występują przekroczenia progów alarmowych, a maszyna ulegnie uszkodzeniu? Przypadek takiej awarii i analiza zjawisk wibrodiagnostycznych występujących w okresie przed jej wystąpieniem został przedstawiony w prezentacji.